شمارش باکتری ها به روش مستقیم چگونه انجام می شود؟

آزمون شمارش باکتری ها به روش مستقیم که تحت استاندارد ISO 11737-1 برای تجهیزات پزشکی و USP 61 برای داروها انجام می‌شود، به عنوان آزمون بایوبردن (Bioburden Test) شناخته می‌شود. این آزمون به منظور تعیین میزان بار میکروبی موجود بر روی محصولات پزشکی و دارویی قبل از فرآیند استریل‌سازی انجام می‌گیرد. روش کار شامل نمونه‌برداری از محصول، استخراج میکروارگانیسم‌های زنده و کشت آن‌ها در محیط‌های اختصاصی جهت شمارش کلنی‌های تشکیل‌شده است.

نتایج این آزمون برای ارزیابی کیفیت تولید، کنترل فرآیندهای بهداشتی و اطمینان از کارایی روش‌های استریل‌سازی استفاده می‌شود. در این آزمون، شمارش میکروبی بر اساس میانگین نتایج چندین تکرار محاسبه شده و مطابق با الزامات استاندارد گزارش می‌شود.

استاندارد ISO 11737-1 یک دستورالعمل بین‌المللی برای شمارش باکتری‌ها و تعیین بار میکروبی (بایوبردن) در تجهیزات پزشکی است که به کنترل کیفیت و ایمنی محصولات پزشکی قبل از فرآیند استریل‌سازی کمک می‌کند. این استاندارد روش‌های مورد تأیید برای اندازه‌گیری تعداد میکروارگانیسم‌های زنده روی تجهیزات پزشکی را مشخص کرده و به تولیدکنندگان کمک می‌کند تا از میزان بار زیستی محصولات خود اطلاع پیدا کنند و فرآیندهای استریل‌سازی را ارزیابی نمایند.

جهت دریافت خدمات و مشاوره رایگان با نیکوفامد تماس بگیرید.

مراحل انجام آزمون شمارش باکتری ها به روش مستقیم طبق ISO 11737-1

نمونه‌برداری از محصول

محصولات پزشکی مورد آزمایش از خط تولید یا بسته‌بندی خارج‌شده و به آزمایشگاه منتقل می‌شوند.

استخراج میکروارگانیسم‌ها

از روش‌های مختلفی مانند شستشو، فراصوت، یا فیلتر برای جدا کردن باکتری‌ها از سطح یا داخل محصول استفاده می‌شود.

کشت و شمارش کلنی‌ها

محلول حاصل روی محیط‌های کشت مناسب قرار داده شده و در دما و شرایط مشخص انکوبه می‌شود.

تجزیه و تحلیل نتایج

پس از دوره انکوباسیون، تعداد کلنی‌های رشد کرده شمارش شده و به عنوان مقدار بایوبردن گزارش می‌شود.

محیط‌های کشت مورد استفاده در ISO 11737-1

تریپتیک سوی آگار (TSA): برای رشد کلی باکتری‌های هوازی مزوفیل

سابورود دکستروز آگار (SDA): برای جداسازی قارچ‌ها و مخمرها

در اکثر مواقع تنها استفاده از این دو محیط کشت کافی است.

فلوئید تیوجلیکولات مدیا (FTM): برای تشخیص باکتری‌های بی‌هوازی

کازئین سوی براث (CSB): برای استخراج و کشت اولیه در شرایط مایع

این آزمون معمولاً به صورت دو یا چند تکرار انجام شده و میانگین نتایج گزارش می‌شود تا دقت سنجش افزایش یابد.

جهت کسب اطلاعات بیشتر در رابطه با آزمون بایوبردن کلیک کنید.

مراحل انجام آزمون شمارش باکتری ها به روش مستقیم طبق USP 61

استاندارد USP 61 یکی از روش‌های مرجع در فارماکوپه ایالات متحده است که برای شمارش باکتری‌ها به روش مستقیم در محصولات دارویی، آرایشی و بهداشتی و همچنین برخی تجهیزات پزشکی استفاده می‌شود. این آزمون برای تعیین تعداد میکروارگانیسم‌های زنده (بار میکروبی یا بایوبردن) در محصولات غیر استریل قبل از فرآیند استریل‌سازی طراحی شده است. هدف از این تست، ارزیابی کیفیت میکروبی محصول و اطمینان از عدم آلودگی بیش از حد مجاز مطابق با الزامات بهداشتی و تولیدی است.

مراحل انجام آزمون شمارش باکتری‌ها طبق USP 61

نمونه‌برداری از محصول

 مقدار مشخصی از نمونه دارویی یا تجهیزات پزشکی طبق پروتکل‌های استاندارد انتخاب می‌شود.

آماده‌سازی سوسپانسیون

 محصول در محیط استخراج‌کننده مناسب (مانند محلول بافر) حل یا معلق می‌شود تا میکروارگانیسم‌های موجود آزاد شوند.

فیلتراسیون یا رقیق‌سازی

 بسته به نوع محصول، محلول رقیق‌سازی شده و سپس از فیلترهای میکروبی عبور داده می‌شود تا بار میکروبی جداسازی شود.

کشت و انکوباسیون

 سوسپانسیون میکروبی روی محیط‌های کشت مناسب تلقیح شده و در دمای کنترل‌شده برای رشد میکروارگانیسم‌ها نگهداری می‌شود.

شمارش کلنی‌ها و تفسیر نتایج: تعداد کلنی‌های تشکیل‌شده (CFU) در محیط‌های کشت شمارش شده و نتایج با محدوده‌های مجاز تعیین‌شده در استاندارد مقایسه می‌شوند.

محیط‌های کشت مورد استفاده در USP 61

تریپتون سوی آگار (TSA): محیط غنی برای رشد کلی باکتری‌ها

سابورود دکستروز آگار (SDA): برای تشخیص و شمارش قارچ‌ها و مخمرها

در اکثر مواقع تنها استفاده از این دو محیط کشت کافی است.

مایع تیوجلیکولات (FTM): برای رشد باکتری‌های بی‌هوازی

لوریل تریپتوز براث (LTB): برای جداسازی کلی‌فرم‌ها و برخی باکتری‌های بیماری‌زا