آزمون بررسی خاصیت آنتی باکتریال سطوح پلاستیکی چیست؟

آزمون بررسی خاصیت آنتی باکتریال سطوح پلاستیکی طبق استاندارد INSO 10900 (معادل ISO 22196) برای اندازه‌گیری میزان فعالیت ضدباکتریایی مواد پلیمری و پلاستیکی انجام می شود. در این آزمون، سطح پلاستیکی با سوسپانسیون باکتری‌های استاندارد مانند Escherichia coli و Staphylococcus aureus تلقیح می‌شود و پس از انکوباسیون در شرایط کنترل‌شده دما و رطوبت، تعداد باکتری‌های زنده باقی‌مانده در سطح نمونه‌های دارای خاصیت آنتی‌باکتریال با نمونه‌های کنترل بدون خاصیت ضدباکتری مقایسه می‌شود.

کاهش قابل‌توجه جمعیت باکتریایی نشان‌دهنده اثربخشی سطح موردنظر در مهار رشد میکروارگانیسم‌ها است.آزمون بررسی خاصیت آنتی باکتریال سطوح پلاستیکی نقش کلیدی در ارزیابی ایمنی و بهداشت مواد مورد استفاده در صنایع پزشکی، بسته‌بندی و لوازم خانگی دارد.

جهت دریافت خدمات و مشاوره رایگان با نیکوفامد تماس بگیرید.

روش انجام آزمون خاصیت آنتی باکتریال سطوح پلاستیکی

آماده‌سازی نمونه‌ها

نمونه‌های پلیمری باید دارای ابعاد مشخص (معمولاً 50×50 میلی‌متر) و سطحی صاف و تمیز باشند. قبل از آزمون، سطوح با اتانول 70٪ ضدعفونی شده و در شرایط استریل نگهداری می‌شوند. مهم است که نمونه‌های شاهد (فاقد خاصیت ضدباکتری) و نمونه‌های آزمون (حاوی عامل ضدباکتری) به‌صورت هم‌زمان آزمایش شوند.

انتخاب و آماده‌سازی باکتری‌ها

باکتری‌های استاندارد شامل Escherichia coli (ATCC 8739) و Staphylococcus aureus (ATCC 6538P) هستند. این سویه‌ها در محیط کشت مناسب (مانند TSB) کشت داده شده و به غلظت مشخصی (معمولاً 10⁵ تا 10⁶ CFU/mL) رقیق‌سازی می‌شوند. تراکم نهایی با استفاده از اسپکتروفتومتر یا روش شمارش دقیق تعیین می‌شود.

تلقيح نمونه‌ها

به هر نمونه مقدار مشخصی از سوسپانسیون باکتری (معمولاً 0.4 mL) در مرکز سطح افزوده شده و سپس با یک فیلم پلی‌اتیلن استریل نازک پوشانده می‌شود تا توزیع یکنواخت و تماس کامل با سطح تضمین گردد. دقت در عدم ایجاد حباب و خشک نشدن سوسپانسیون بسیار حیاتی است.

انکوباسیون

نمونه‌ها در محفظه‌ای با رطوبت نسبی ≥90٪ و دمای 35±1 درجه سانتی‌گراد به مدت 24 ساعت انکوبه می‌شوند. حفظ شرایط دقیق دما و رطوبت برای تکرارپذیری نتایج بسیار مهم است.

بازیابی و شمارش باکتری‌ها

پس از دوره تماس، باکتری‌ها از روی سطح با استفاده از محلول خنثی‌کننده (مانند SCDLP یا D/E Neutralizing Broth) بازیابی می‌شوند. سپس با استفاده از روش‌های رقیق‌سازی سریالی و کشت سطحی روی محیط‌های آگاردار، تعداد کلونی‌های زنده (CFU) شمارش می‌شود.

محاسبه فعالیت ضدباکتریایی

با مقایسه لگاریتم تعداد باکتری‌های باقی‌مانده در نمونه دارای خاصیت آنتی‌باکتریال با نمونه کنترل، مقدار فعالیت ضدباکتری (R) محاسبه می‌شود. مقدار R برابر است با:

R = (log B) – (log C)

که در آن:

• B: میانگین تعداد باکتری‌های زنده روی نمونه کنترل پس از 24 ساعت
• C: میانگین تعداد باکتری‌های زنده روی نمونه دارای خاصیت آنتی‌باکتریال پس از 24 ساعت

مقدار R بیشتر از 2 معمولاً نشان‌دهنده خاصیت مؤثر آنتی‌باکتریال است.

نکات مهم انجام آزمون

• استفاده از فیلم نایلونی استریل برای تماس کامل باکتری با سطح آزمون ضروری است. ضخامت و کیفیت فیلم در نتیجه نهایی اثرگذار است.
• محلول خنثی‌کننده باید با خاصیت آنتی‌باکتریال ماده آزمون سازگار باشد تا تداخلی در شمارش ایجاد نکند.
• شمارش باید در دو یا سه رقت انجام شود تا صحت عدد CFU تضمین گردد.
• کنترل منفی و مثبت باید در هر سری آزمون انجام شود تا اعتبار نتایج تأیید گردد.
• تکرار آزمون در شرایط مختلف (تکرارپذیری و بازتولیدپذیری) برای ارائه نتایج قابل اتکا توصیه می‌شود.

آزمون آنتی باکتریال سطوح پلاستیکی نه‌تنها میزان کاهش بار میکروبی را نشان می‌دهد، بلکه در ارزیابی ایمنی مواد ضدباکتری در کاربردهای پزشکی، خانگی و صنعتی نیز بسیار مؤثر است.

اهمیت انجام آزمون بررسی خاصیت آنتی‌باکتریال برای سطوح پلاستیکی

پیشگیری از انتقال آلودگی و عفونت‌های متقاطع

سطوح پلاستیکی در محیط‌های مختلف مانند بیمارستان‌ها، آشپزخانه‌ها، صنایع بسته‌بندی و تجهیزات پزشکی دائماً در تماس با دست، مواد غذایی یا مایعات زیستی هستند. بدون خاصیت آنتی‌باکتریال، این سطوح می‌توانند به محل تجمع و رشد میکروارگانیسم‌های بیماری‌زا مانند Staphylococcus aureus و Escherichia coli تبدیل شوند. انجام آزمون بررسی خاصیت آنتی باکتریال سطوح پلاستیکی به‌طور علمی تأیید می‌کند که سطح موردنظر قادر به کاهش بار میکروبی است و در نتیجه از انتقال عوامل بیماری‌زا جلوگیری می‌کند.

ارزیابی اثربخشی واقعی ترکیبات ضدباکتری در شرایط کنترل‌شده

بسیاری از مواد پلیمری با افزودنی‌های آنتی‌باکتریال تولید می‌شوند، اما تنها راه علمی برای اثبات عملکرد این مواد، انجام آزمون‌هایی مانند ISO 22196 است. این آزمون به‌صورت کمی (با محاسبه کاهش لگاریتمی جمعیت باکتری) اثربخشی افزودنی را در شرایط استاندارد ارزیابی می‌کند.

مستندسازی و انطباق با الزامات قانونی و استانداردها

در بسیاری از کشورها، واردات یا استفاده از محصولات دارای ادعای آنتی‌باکتریال مشروط به ارائه نتایج آزمون‌های استاندارد است. استاندارد ISO 22196 توسط سازمان‌هایی مانند FDA، EPA یا CE به‌عنوان مرجع معتبر پذیرفته شده است. بنابراین انجام آزمون بررسی خاصیت آنتی باکتریال سطوح پلاستیکی برای دریافت گواهی‌نامه‌های بهداشتی و مجوز فروش ضروری است.

افزایش عمر مفید محصول و کاهش نیاز به ضدعفونی مکرر

سطوح دارای خاصیت آنتی‌باکتریال، رشد میکروارگانیسم‌ها را مهار کرده و احتمال تشکیل بیوفیلم را کاهش می‌دهند. این ویژگی باعث حفظ کیفیت فیزیکی و ظاهری سطح در طول زمان شده و دفعات نیاز به ضدعفونی با مواد شیمیایی را کاهش می‌دهد.

آزمون بررسی خاصیت آنتی‌باکتریال سطوح پلاستیکی نه‌تنها یک ابزار فنی برای اندازه‌گیری عملکرد است، بلکه یک معیار علمی برای ایمنی محصول، بهداشت عمومی، تطابق با استانداردها و توجیه استفاده از فناوری‌های ضدباکتریایی در طراحی و تولید مواد پلیمری محسوب می‌شود. انجام این آزمون برای تولیدکنندگان، پژوهشگران و نهادهای نظارتی حیاتی است.

برای آشنایی با آزمون بررسی خاصیت آنتی باکتریال دستگاهای ضدعفونی کننده (UVGI) کلیک کنید.

آزمایشگاه همکار نیکوفارمد با برخورداری از تجهیزات پیشرفته میکروبیولوژی و کادری متخصص، آزمون بررسی خاصیت آنتی باکتریال سطوح پلاستیکی را مطابق با استاندارد ملی INSO 10900 و استاندارد بین‌المللی ISO 22196 به‌صورت دقیق و تخصصی انجام می‌دهد. نیکوفارمد خدمات خود را با تأکید بر دقت علمی، انطباق با الزامات سازمان ملی استاندارد و رعایت اصول ایمنی زیستی ارائه می‌کند.