رفرکتومتر دستگاهی است که برای اندازه‌گیری ضریب شکست نور در مایعات و محلول‌ها استفاده می‌شود. این دستگاه معمولاً برای تعیین غلظت محلول‌ها، سنجش خلوص مایعات و تشخیص ترکیبات آن‌ها به کار می‌رود. برای استفاده از رفرکتومتر، یک قطره از نمونه مایع روی منشور دستگاه قرار داده می‌شود، و دستگاه با اندازه‌گیری میزان انکسار نور عبوری از مایع، مقدار ضریب شکست را نشان می‌دهد. این دستگاه در صنایع مختلفی مانند کشاورزی، داروسازی، تولید مواد غذایی، و حتی آزمایشگاه‌ها برای بررسی کیفیت و ترکیب مواد شیمیایی استفاده می‌شود.
کالیبراسیون رفرکتومتر برای اطمینان از دقت اندازه‌گیری ضریب شکست نور انجام می‌شود. این فرآیند معمولاً با استفاده از آب مقطر یا محلول کالیبراسیون ویژه انجام می‌شود. ابتدا دستگاه باید روشن شود و سطح منشور آن تمیز شود. سپس چند قطره از محلول کالیبراسیون یا آب مقطر روی منشور قرار داده و دستگاه تنظیم می‌شود تا ضریب شکست نور نشان داده شده با مقدار استاندارد همخوانی داشته باشد. در صورت نیاز، پیچ کالیبراسیون دستگاه باید تنظیم شود تا نمایشگر صفر باشد. این فرآیند باید به طور دوره‌ای انجام شود تا دقت دستگاه حفظ گردد.
رفرکتومترها به طور کلی در دو نوع آنالوگ و دیجیتال هستند:
رفرکتومتر آنالوگ: این مدل قدیمی‌تر است و نیاز به تنظیم دستی دارد. در آن، خواندن مقیاس به صورت چشمی و از طریق تغییر موقعیت شاخص‌های مقیاس انجام می‌شود.
رفرکتومتر دیجیتال: این نوع دقیق‌تر است و با استفاده از سنسورهای الکترونیکی خوانش را به صورت دیجیتال نمایش می‌دهد. رفرکتومترهای دیجیتال معمولاً برای اندازه‌گیری‌های دقیق‌تر و سرعت بیشتر مناسب هستند
جهت کسب اطلاعات در رابطه با کالیبراسیون هود لامینار کلیک کنید.
کالیبراسیون رفرکتومتر چگونه انجام می شود؟
آماده‌سازی دستگاه
ابتدا رفرکتومتر را تمیز و خشک می کنیم تا هیچگونه آلودگی یا اثر انگشتی بر روی منشور و قسمت‌های تماس‌گیرنده با نمونه وجود نداشته باشد.
دستگاه و محلول کالیبراسیون (معمولاً آب مقطر) را به دمای محیط می رسانیم.
تنظیم صفر
برای رفرکتومترهای آنالوگ: یک قطره از آب مقطر را روی منشور می گذاریم. سپس با استفاده از پیچ تنظیم صفر، مقیاس را طوری تنظیم کنید که مرز تاریک به طور دقیق با خط مرجع تطابق پیدا کند.
برای رفرکتومترهای دیجیتال: مطابق دستورالعمل سازنده، دکمه “تنظیم” یا “کالیبراسیون” را فشار می دهیم. سپس محلول کالیبراسیون را استفاده کرده و طبق دستورالعمل‌های صفحه نمایش دستگاه، خوانش را تنظیم می کنیم.
کالیبراسیون دستگاه
برای رفرکتومترهای آنالوگ: از محلول کالیبراسیون شناخته‌شده (مثلاً ساکاروز با غلظت مشخص) استفاده می کنیم. یک قطره از این محلول را روی منشور رفرکتومتر قرار می دهیم. سپس پیچ تنظیم را می چرخانیم تا مرز روشن و تاریک به دقت در موقعیت درست قرار بگیرد.
برای رفرکتومترهای دیجیتال: از محلول کالیبراسیون با غلظت مشخص استفاده می کنیم. دستگاه باید منتظر بماند تا خوانش تثبیت شود، سپس با استفاده از دکمه‌های تنظیم، خوانش دستگاه را دقیقاً روی مقدار صحیح تنظیم می کنیم.
تست نهایی
پس از کالیبراسیون، از محلول کالیبراسیون دیگری با غلظت متفاوت برای بررسی صحت تنظیمات استفاده می کنیم. نتایج باید با مقدار شناخته‌شده محلول همخوانی داشته باشد. اگر خوانش‌ها مطابقت نداشت، فرآیند کالیبراسیون را از ابتدا تکرار می کنیم.
آزمایشگاه کالیبراسیون رفرکتومتر نیکوفارمد
آزمایشگاه کالیبراسیون نیکوفارمد با دارا بودن گواهینامه معتبر ISO 17025، به عنوان یکی از برجسته‌ترین و پیشرفته‌ترین مراکز کالیبراسیون رفرکتومتر در ایران شناخته می‌شود. این گواهینامه بین‌المللی به معنای صلاحیت آزمایشگاه در ارائه خدمات کالیبراسیون با دقت و صحت بالا، مطابق با استانداردهای جهانی است.
در آزمایشگاه نیکوفارمد، فرآیند کالیبراسیون رفرکتومتر با استفاده از تجهیزات پیشرفته و روش‌های کاملاً استاندارد انجام می‌شود. این امر موجب اطمینان از صحت و دقت بالای نتایج آزمایش‌ها می‌گردد و تضمین می‌کند که کالیبراسیون‌های ارائه شده، در بالاترین سطح کیفیت و مطابق با نیازهای صنعتی و علمی مشتریان باشد.
جهت دریافت خدمات و مشاوره رایگان با نیکوفامد تماس بگیرید.
نکات مهم کالیبراسیون رفرکتومتر
- استفاده از محلول‌های کالیبراسیون با کیفیت بالا
محلول‌های نامرغوب می‌توانند منجر به نتایج نادرست شوند و دقت کالیبراسیون رفرکتومتر را تحت تأثیر قرار دهند. بنابراین، از محلول‌های کالیبراسیون استاندارد و با کیفیت استفاده کنید.
- هماهنگی دما
دمای رفرکتومتر، محلول کالیبراسیون و محیط باید یکسان باشد. تغییرات دما می‌تواند بر دقت اندازه‌گیری تأثیر بگذارد، بنابراین اطمینان حاصل کنید که تمامی اجزا در دمای ثابت قرار دارند.
- نور مناسب
برای خواندن دقیق مقیاس رفرکتومتر، از نور کافی و مناسب استفاده کنید. نور ضعیف می‌تواند بر وضوح مقیاس تأثیر بگذارد و باعث خطا در اندازه‌گیری‌ها شود.
- تمیزی و خشکی دستگاه
پس از هر بار استفاده، رفرکتومتر را تمیز و خشک کنید. این کار از باقی ماندن رسوبات و آلودگی‌ها که می‌توانند بر دقت اندازه‌گیری تأثیر بگذارند، جلوگیری می‌کند.
با رعایت این نکات، می‌توانید از دقت و صحت بالای کالیبراسیون رفرکتومتر اطمینان حاصل کنید.